Bilgi ve verilere dayalı araştırmalar ve sorgulamalar, siyasi düşüncelerle yapılan her türlü savunmayı çökertir. Gerçekler ortaya çıkar ve iddia sahipleri susmak zorunda kalır.
Üsküdar belediyesinin bayram tatili nedeniyle maaşları gecikmeli ödeyeceği haberi üzerine sosyal medyada tartışmalar başladı. Başta eski belediye başkanı sayın Hilmi Türkmen olmak üzere, AKP’li gazeteciler (Cem Küçük) salvo atışlar yapmaya başladılar.
En son söyleyeceğimi şimdi yazayım. 2023 yılına kadar incelediğim Üsküdar belediyesi mali verilerine göre, maaş/ ücretlerin ödenmesinde sorun yaşanacağını düşünmüyorum. O halde sorun ne?
Faaliyet raporlarının da görüşüleceği Nisan Belediye meclis toplantısı yapılamadı. Basına sızan haberlere göre toplantının yapılamamasının nedeni AK PARTİ grubu değil. CHP meclis grubu ile ilçe teşkilatının ortalığı karıştırması olduğu anlaşıldı. Gerçekten belediye muhasebe servisi kaynaklı bir sorun olduğuna ben de sayın Türkmen gibi inanmıyorum. Gerekirse muhasebe departmanı idari tatil yapmaz, bordroları hazırlardı.
İş yavaşlatma ve/ veya “yorgunu yokuşa sürme” gayretleri varsa, sayın başkanın yerinde olsam, şu anda bu sorumluluğunu yerine getirmeyen muhasebe- tahakkuk görevlileriyle ilgili başkan yardımcılarını görevden el çektirmiştim.
Aşağıda Sayın Türkmen’in, İstanbul ilçe belediyeleri içinde Üsküdar’ın en borçsuz 2’nci belediye olduğu konulu uzun twitte mesajını kopyalıyorum.
Altında da verdiğim cevapları bulacaksınız.
Tam da yazdığım “Belediyelerde Epikriz Raporu” kitabımdaki araştırmalarıma denk geldi.
Kimin ne kadar haklı olduğunu ortaya koyabilmek için kitabımda incelediğim Üsküdar ve diğer belediyeleri karşılaştırarak vereceğim.
Sayın Türkmen’in haklı olduğu bazı konular var. Hiç banka kredisi kullanmayıp kendi yağında kavrulması gibi.
Verdiğim cevaplarla itirazım, borç/ gelir oranlarının söylediği kadar düşük olmadığı üzerine.
Üsküdar’ın şirket bilançoları faaliyet raporunda olduğu için sağlıklı sonuca ulaşabildik. Adana BB- Büyükşehir Belediyesinin faaliyet raporlarında şirketlerinin Bilanço ve Gelir tabloları var. Beşiktaş, Bolu, Bingöl, Amasya Belediye şirketlerinin hiçbirinin Bilanço ve Gelir tabloları, belediye faaliyet raporlarında ve Web sitesinde yok. Yani bu belediyelerinin oranlarına şirket borçları dahil değil.
Sayın Türkmen şöyle diyor ve karşılaştırmalı tablo veriyor.
“1 yılda maaş ödeyemez hale gelen Üsküdar Belediyesi, 1 yıl önce (2023 sonu) İstanbul’un en az borcu olan 2. belediyesiydi.
Bugün “çok borç bıraktınız” diye trol hesaplara yazdırılan yalan yanlış rakamlar bile mevcut belediye bütçesinin sadece %10’u kadar 🙂
Bir konuyu ilk ve son kez konuşalım;
bizim Üsküdar Belediyesi ile ilgili spesifik bir gündemimiz yoktur sevgili arkadaşlar.
Tek ve gerçek gündemimiz, CHP’nin ne kadar başarısız, ne kadar hizmet yoksunu bir parti olduğunu somut örneklerle bu vatandaşa anlatmak, algılatmaktır.
Geçtiğimiz günlerde “Üsküdar Belediyesi 1 yılda ne yaptı” paylaşımı yapmış, sadece 1 yılda kapanan, iptal edilen hizmetleri sıralamıştık ve bugün bu dediklerimizin ne kadar doğru olduğunu görmek isterseniz, Belediye’nin canlı yayınladığı 2024 faaliyet raporu sunumu izleyebilirsiniz. Evlere şenlik 🙂 10 bin nüfuslu beldeden olma, küçük bir ilçe belediyesi sunumu gibi.
9 milyar bütçe ibra eden belediye toplasanız 100 milyon liralık faaliyet yapmamış. İzleyin, görün.
Şimdi en geç 10’unda yatırmaları gereken maaşları, dijital dünyada 1 saatte yapılan bir işlem yüzünden 1 hafta geç yatıracaklarını söylüyorlar. Çünkü kasa boş, çünkü kaynak arıyorlar. Belediye tarihinde olmamış bir şey!
Müdür sayısı kadar resmi-gayrı resmi başkan yardımcısı atamış ama 1 yılda 1 tane iş yapmamışsın, bir tane proje üretmemişsin, faaliyet raporunda bu ayan beyan ortada lakin kasanda maaş ödeyecek paran yok ve biz bunu kamuoyu ile paylaşmayacağız! Oldu 🙂
Buradan tekrar ilan ediyorum;
CHP zihniyetinin ne kadar “sıkıntılı” olduğunun her açıdan tekrar afişe olduğu şu günlerde, gerek Üsküdar gerekse ülke genelinde ne kadar beceriksiz, iş bilmez olduklarını bu güzel millete anlatmaya, gerçekleri söylemeye devam edeceğiz. Güzel işler yapın, onları da söyleyelim.
Fake araştırma verileri ve ayda milyonlarca lira döktüğünüz trol hesaplar ile ancak kendinizi kandırırsınız. Varsa cevabınız, verin buradan, herkes görsün!
Hodri meydan!”
Hodri meydan dediği için cevap vermek zorunda kaldım ve açıklamalarıma karşı henüz yalanlama gelmedi.
“Zorladınız.
Epikriz kitabımdan;
Personel sayısı;
2022- 3.545
2023-3.710
Norm kadro; 1.518
696 KHK 200 kişi artmış.
Şirket borçları dahil Top. Borç
2015- 61,5 milyon
2019- 170,5 milyon
2023- 1 milyar 300 milyon
Borç/gelir oranı
2015- %18,2
2019- %27,1
2023- %37,6
Diğer belediyelere görece az artmış.”
Diğer cevaplarımda borçların kaynağı olan fazla personel çalıştırma konusuna değindim. Ona da cevap yok.
“Norm kadronun 2 katı personel var.
Seçim öncesi 200 kişi 696 KHK’lı niye işe aldınız?
Birçok belediyeye göre banka kredisi kullanmayan nadir belediye.
Faaliyet alacakları;
2015- 89,7 milyon
2019- 175 milyon
2023- 484,6 milyon
Bu tarihler seçim dönemleridir.
2015 ekibi çok daha iyi.”
“Yarım milyar faaliyet alacağı birikirken tahsilat ve hukuk servisi ne ile meşguldü.!
Yoksa siz mi takip etmeyin dediniz?
Bunlar tahsil edilmiş olsa, şirketlerin bu kadar kamu borcu olmaz, ek faiz yüküne katlanmazdınız..
Umarım Sayın @sdedetas bu tahsilatları yapar.”
İddia edenlere Beşiktaş Belediyesi ve incelediğim diğer belediyelerde durumlar nasıl diye tablolar hazırladım?
PERSONEL SAYILARI
| BEŞİKTAŞ | ÜSKÜDAR | BOLU | BİNGÖL | AMASYA | ADANA BB | |
| NORM KADRO TOP. 2015/19/23 | 644 644 644 | 1.518 1.518 1.518 | 923 923 923 | 548 548 548 | 699 699 699 | 6.742 6.742 6.742 |
| Memur 2015/19/23 | 359 331 324 | 485 388 714 | 143 148 191 | 96 88 144 | ??? 161 157 | 1.289 1.342 1.762 |
| İşçi 2015/19/23 | 124 100 26 | 43 14 3 | 202 169 46 | 91 72 47 | ??? 111 62 | 1.051 738 342 |
| Sözleşmeli 2015/19/23 | 8 16 6 | 36 214 4 | 13 20 37 | —– 4 14 | —– —– 7 | 274 429 84 |
| 696 KHK’lı işçi 2015/19/23 | 1.400 1.640 2.114 | 1.558 2.379 2.989 | 468 684 876 | 588 639 601 | ??? ??? 1.030 | ???? 6.003 6.352 |
| Geçici işçi 2015/19/23 | —— —— —— | —— —— —— | 125 —— —— | —— —— —— | 1 1 1 | 31 59 45 |
| TOPLAM 2015/19/23 | 1.891 2.087 2.471 | 2.122 2.995 3.710 | 951 1.021 1.150 | 775 803 806 | ??? ??? 1.257 | 2.645 8.571 8.585 |
| ÇALIŞAN/ NORM % 2015/19/23 Şirketler hariç | %293,63 %324,07 %383,70 | %139,79 %197,30 %244,40 | %103,03 %110,62 %124,59 | %141,42 %146,53 %147,08 | ??? ??? %179,83 | %39,23 %126,88 %127,34 |
*??? Bilgiye erişemedim anlamında. Keşke bu bilgileri okuyan belediyelerin üst yöneticileri, faaliyet raporlarında eksik olan bu bilgileri tamamlayıp benimle paylaşsa. Telefonlarıma bile cevap alamıyorum.
Bilgilerin bazıları Sayıştay raporlarından alınmıştır.
Ayrıca Üsküdar belediyesi şirketlerinde yaklaşık 250 kişi daha çalışıyor.
Yani Üsküdar Belediyesi yaklaşık olarak norm kadronun 3 katı personel çalıştırırken, Beşiktaş Belediyesi 4 katı personel çalıştırmış. Diğer belediyelerin durumunu tablodan görüyorsunuz. Norm kadronun altında personel çalıştıran belediye sayısı bir elin parmaklarını geçmez sanırım.
Personel sayıları neden önemli?
Borçların ana kaynağı FAZLA PERSONEL ÇALIŞTIRMAKTIR.
Üsküdar ve Adana belediyesi şirket borçları dahil, diğerlerinin şirket borçları hariç toplam borçları tabloda;
NOT: Kitapta 2024 verileri de olacak. Henüz faaliyet raporları yayımlanmadığı için paylaşmadım.
TOPLAM BORÇLAR VE GELİRE ORANLARI Sayıları (x1.000) olarak görünüz.
| BEŞİKTAŞ | ÜSKÜDAR | BOLU | BİNGÖL | AMASYA | ADANA BB | |
| Toplam Borç Şirket dâhil 2015/19/23 | 49.879 266.035 1.309.969 | 32.782 130.672 518.714 | 93.835 145.852 230.683 | 110.812 90.547 274.025 | 41.039 85.060 109.547 | 2.192.505 2.784.817 3.734.014 |
| 2015- 2019 artış 2019- 2023 artış 2015- 2024 artış | %433,36 %392,40 | %298,61 %296,96 | %55,43 %58,16 | -%18,29 %202,63 | %107,27 %28,79 | %27,02 %34,08 |
| Toplam Bütçe geliri 2015/19/23 | 205.516 313.737 1.283.655 | 338.936 628.919 3.476.116 | 153.510 255.414 1.478.329 | 70.278 130.654 822.986 | 90.953 137.278 717.511 | 802.300 1.317.583 7.603.916 |
| 2015- 2019 artış 2019- 2023 artış 2015- 2024 artış | %52,66 %309,15 | %85,56 %452,71 | %66,38 %478,80 | %85,91 529,90 | %50,93 %422,67 | %64,23 %477,11 |
| Borç/Gelir oranı Şirket dâhil 2015/19/23 | %24,27 %84,80 %102,05 | %9,67 %20,78 %14,92 | %61,13 %57,10 %15,60 | %157,68 %69,30 %33,29 | %45,12 %61,96 %15,27 | %273,23 %211,36 %49,11 |
| Piyasa borcu dahil Bld.+ şirket 2015/19/23 | 102.102 379.277 2.075.019 | 61.504 170.518 1.307.086 | 110.154 178.127 445.984 | 113.647 102.806 404.019 | 55.881 106.608 285.319 | 2.337.518 3.949.013 6.684.504 |
| 2015- 2019 artış 2019- 2023 artış 2015- 2024 artış | %271,47 %447,10 | %177,25 %666,54 | %61,71 %150,37 | -%9,54 %292,99 | %90,78 %167,63 | %68,94 %69,27 |
| Top. Borç/Gelir oranı Şirket dâhil 2015/19/23 | %49,68 %120,89 %161,65 | %18,15 %27,11 %37,60 | %71,76 %122,13 %193,33 | %161,71 %78,69 %49,09 | %61,44 %77,66 %39,77 | %291,35 %299,72 %87,91 |
Gelire göre borç oranları azalsa da tüm belediyelerin borcu miktarları çoğalmış. Azalan yok. Ancak gelirler daha fazla arttığı için görece düşmüş. Detayları ve epikriz sonuçlarını, 2024 bilgileri dahil kitap yayımlandığında okuyabileceksiniz.
Son olarak hiç banka kredisi kullanmayan Üsküdar Belediyesi dışında diğer Belediyelerde, şirket banka borçları hariç durum nasıl bakalım mı?
BANKA BORÇLARI (x1.000)
| BEŞİKTAŞ | ÜSKÜDAR | BOLU | BİNGÖL | AMASYA | ADANA BB | |
| A) Banka kredi 300+400 Hesaplar 2015/19/23 | 24.843 129.176 189.909 | —– —– —– | 74.489 118.507 181.994 | 92.659 70.725 206.660 | 11.678 47.242 61.037 | 241.956 558.083 107.283 |
| 2015- 2019 artış 2019- 2023 artış 2015- 2024 artış | %419,97 %47,02 | %0,00 %0,00 | %59,09 %53,57 | -%23,67 %192,20 | %304,54 %29,20 | %130,65 -%80,77 |
| B) Dış kredi 310+410 Hesaplar 2015/19/23 | —– —– —– | —– —– —– | —– —– —– | —– —– —– | —– —– —– | 163.846 27.465 —– |
Sadece Adana BB dış borç kullanmış. 2023’de borcu yok.
Bu sonuçlara göre;
Banka borçları ile Borç/ Gelir oranını 2023’de düşüren tek belediye Adana BB
Banka borçları azalmasa da borç/gelir oranı azalan Bingöl ve Amasya belediyesi.
Tüm belediyelerin bu çalışmaya benzer epikriz raporu hazırlanmak zorunda. Aksi halde yapılan siyasi açıklamalar kamuoyunu aldatıyor ve kafa karışıklığına neden oluyor. Böylece doğru bilinen yanlışlar/ iddialar gün yüzüne çıkmış oluyor ve iddia sahipleri paylaştıkları bilgilerin yanlışlığını görünce susmak zorunda kalıyor.
SON SÖZ
Siyasetten bağımsız olarak baktığımızda Sinem hanım kötü bir miras devralmamıştır. Unutmaması gereken bir konu da, merkezi hükümetten Hilmi bey zamanında 2023 yılında olduğu gibi 230 milyon TL civarında bir bağış alamayacağıdır. Kendi yağıyla kavrulmayı öğrenmeli. Aynı yıl Beşiktaş belediyesi 5,9 milyon TL, Bolu belediyesi 1,4 milyon TL bağış almış. Beşiktaş belediyesi 2023 banka borcu 189,9 milyon TL, Bolu’nun 182 milyon TL olup, bu kadar bağış alsalar borçları kapanırdı.
Bazı eleştirilerde Hilmi başkanın cami yeri satması, bazı cemaatler ve tarikatlara ayrıcalık tanıyarak kamu kaynaklarını aktardığı iddiası bizim işimiz değildir. Varsa kanunen suç görünen iş ve eylemler için ilgililer gereğini yapar.
Cami arazisini imar planlarında belediyeler belirler ancak derneklere ve vakıflara tahsis edemez. Sadece İstanbul’da binlerce cami yaptırma derneği vardır. Bu yerin şartlı olarak rayiç bedeli üzerinden ilgili cami yaptırma derneğine satılması normaldir. Tahsis edilmesi suçtur.
Çok değerli bilgiler, emeğinize sağlık…