Şubat 1999’da GÜNEY EGE GAZETESİNDE yayınlanmıştır.
“Homoeconomicus” latince bir kelimedir. “Ekonomik düşünen insan” anlamında kullanılır. Yani bir insanın cebindeki parasını harcarken, öncelikli ihtiyaçlarını belirlemede kendisine maksimum yararı sağlayacak ürünlere yönelmesi gerektiğini, ikame edilebilecek ihtiyaçlarını ise ikinci öncelikli olarak gidermesini salık verir.
İnsanlar böyle düşünürken, günümüz toplumlarının da aynı eğilimde hareket ettiklerini görüyoruz. Bir ülkenin teknolojik veya parasal üstünlüğüne karşın, diğerinin sahip olduğu emek gücü ve jeopolitik üstünlüğü, birlikte projeler üretme fırsatları yaratır.
Bu hafta konumuz ise ne ülke, ne de bireysel bazda ortak proje yürütülmesi değildir. Baş aktörleri yerel yöneticilerimiz olan, bölgesel bazda ortak kamusal projeler.
Bilindiği gibi yerel yönetimlerin ana amacı, bölgesinde yerleşik insanlara kamu hizmeti sunmaktır. Bu hizmetler karşılığında da gelir elde ederler. Gelirler tekrar yatırıma dönüştürülerek veya hizmet projelerinde kullanılır. Genellikle bu kamu hizmetleri yüksek maliyetli projelerdir. Bu nedenle yerel yöneticilerimiz (kaymakam ve belediye başkanlarımız), gerek sundukları hizmetler, gerekse tahsis edilen bütçeden paylar (ödenekleri), bölgelerinin ihtiyaçlarının finansmanında kullanırlarken, “homoeconomicus” mantığıyla planlamalar yaparlar.
Değerli ağabeyimiz sayın Erol DORUM, köşesinde yazdığı “KOYLARIN KAVGASI DEVAM EDİYOR” başlıklı yazısından da esinlenerek, komşu yerleşim merkezleri yöneticilerinin aralarında kuracakları eşgüdümle bazı projelerin hem daha ucuza, hem de daha hızlı şekilde uygun finansal kaynaklarla gerçekleştirilebileceğini düşünüyorum.
Özellikle coğrafi konumun sağladığı avantajlar açısından Ortaca ve Dalaman ilçelerinin, istedikleri takdirde yeterli şansları olduğu görülmektedir.
Bu çerçevede aklıma gelen bazı projeleri paylaşmak isterim;
- Otobüs ve minibüs terminali
- Çöp dökme yeri
- Nakliyeciler ve kargo- lojistik hizmetleri için depolar ve terminal sahası
- Hal
- Kesimhane (mezbaha)
- Soğuk hava deposu işletmeciliği
- Evcil hayvan barınağı
- Misafirhane
- Asfaltlama
- Mezarlık hizmetleri vb. ilk aklıma gelenler.
Bu düşüncenin yatırım maliyetlerindeki tasarruf dışında, kazanılacak arazi ve binaların sağlayacağı extra rant avantajları ve personel tasarrufu açısından da yerel yönetimlere katkıda bulunacağı tartışılmaz.
Bilindiği gibi makro planlamalar, ileride bölgemizde yapılacak “kent planlamalarının” hazırlanmasında ciddi bir alt yapı oluşturur. Saygılarımla.
AHMET BAYBARS GÖĞEZ